Sokrates'in Sözleri Ve Diyalogları

 

• Delilik, düpedüz bir dert değildir, tersine en büyük zekalar, onunla Helen ülkesine gelmiştir.

• İnsanlar her zaman her yerde acıkmışlardır ama her zaman her yerde erdemli olmamışlardır.

• Bir insan için ahlak terbiyesi ekmek ve elbiseden daha lüzumludur.

• Dürüst bir insan daima çocuk kalır...

• Hiç kimse, kendi isteğiyle kötü değildir.

• Yalnız işsiz olanlar değil, daha iyi işler yapabilecek olanlar da başıboştur.

• Bir şey bilmediğim dışında başka bir şey bilmiyorum.

• Sadece bir iyi vardır, bilgi; ve sadece bir kötü vardır, cehalet.

• Haksızlığa uğramak, haksızlık yapmaktan iyidir.
  • (Haksızlık yapmak, haksızlığa uğramaktan daha acıdır.)

• Ne pahasına olursa olsun, evlenin. Karınız iyi çıkarsa mutlu olursunuz, yok fena çıkarsa o zaman da filozof olursunuz.

• Kendin pahasına olduktan sonra tüm dünyayı kazansan eline ne geçer?

• İnsan bildiğini öğrenir.

• Kadın erkekle bir kez eşit hale getirildi mi, artık ondan üstün olur.

• Bir şeyleri değiştirmek isteyen insan önce kendisinden başlamalıdır.

• Cahil insan kendinin bile düşmanı iken, başkasına dost olması nasıl beklenir.

• Bir yargıç, iyi niyetle dinlemeli, akıllıca karşılık vermeli, sağlıklı düşünmeli, tarafsızca karar vermelidir.

• Endişelerinizden kurtulmak istiyorsanız, yaşamaktan en çok korktuğunuz şeyin bir gün başınıza geleceğini kabul edin.

• Kimseye hiçbir şey öğretemem, sadece onların düşünmelerini sağlayabilirim.

• Felsefe hayretle başlar.

• Tokgözlülük doğal zenginliktir; lüks ise yapay yoksulluk.

• Kendini bulmak istiyorsan, kendin için düşün.

• Bir insanın onsuz yapabileceği ne kadar çok şey vardır.

• Kainatta tesadüfe, tesadüf edilmez.

• En faziletli insan, rûhen yükselmeye çalışan, en mutlu insan da yükseldiğini duyandır.

• Fazilet, ruhun güzelliğidir.Felsefe, neleri bilmediğini bilmektir.

• Eğer istediğin olmazsa acı çekersin, eğer istemediğin bir şey olursa yine acı çekersin, hatta istediğin şey tam olarak olsa da yine acı çekersin çünkü onu kaybetme riskin vardır. Zihin böyle belalı bir şeydir. Değişimden özgür olmak ister. Hayatın koşullarından ve ölümden özgür. Fakat değişim hayatın kanunudur ve ne kadar dirensen de bu gerçeği değiştiremezsin.
• Sorgulanmamış bir hayat, yaşanmaya değmez.

• Hayattan uzaklaştığımız ölçüde gerçeğe yaklaşırız.

• Güzelliğin anlamı gereği güzel olan her şey güzelleşir.
  • Phaedo, Platon

• Hayret etmek bir filozofun hissidir ve felsefe hayret etmekle başlar.
  • Theaetetus, Platon, 150c

•  Ne savaşta ne de hukukta bir adamın ölümden kaçmak için her yolu kullanmaması gerekir. Eğer bir adam savaşta silahlarını atar ve peşindekilerin önünde diz çökerse bu şekilde ölümden kaçabilir, herhangi bir şeyi söylemeyi veya yapmayı kabul etmesi halinde de ölümden kaçabilir. Zor olan, dostlarım, ölümden kaçınmak değil haksızlıktan kaçınmaktır; çünkü o (haksızlık) ölümden daha hızlı koşar. 

• Sizden dileyeceğim hâlâ bir şey daha var: Çocuklarım büyüdüklerinde, sizden isteğim şu ki erdemden daha fazla zenginliğe vaya başka bir şeye değer verirlerse onları cezalandırın veya benim sizinle uğraştığım gibi siz de onlarla uğraşın.  

• Ama şimdi ayrılma zamanı geldi, ben ölüme ve siz yaşamlarınıza. Hangimiz için daha iyi olduğunu ancak Tanrı bilir. 

Diyaloglar

Talebelerden biri Sokrates'e sormuş:
- Herkese güzel konuşma dersleri verdiğin ve onlara hitabet sanatını öğrettiğin halde, niçin sen de çıkıp bir konuşma yapmıyorsun?
- Evlat, demiş Sokrates. Bileytaşı keskin değildir ama, en sert demiri bile keskin eder…

---

İdam edilmeden önce karısı Xanthippe Sokrates'e şöyle der:
- Ama sen suçsuzsun; suçsuz yere idam ediliyorsun.
Sokrates'te buna karşılık şöyle bir cevap verir:
- Be kadın suçlu olarak idam edilmemi mi yeğlerdin?